H μεγάλη πλημμύρα της 6ης Νοεμβρίου 1961

6 nov 1961

Σαν σήμερα στις 5 προς 6 Νοεμβρίου του 1961 ξημέρωνε μια θλιβερή μέρα, όπου είχαμε 47 νεκρούς από πλημμύρες στο Λεκανοπέδιο Αττικής και κυρίως στη Δυτική Αθήνα. Πάνω από 3.000 ήταν οι άστεγοι και σημειώθηκαν 114 χιλιοστά βροχής σε 8 ώρες στη Ν. Φιλαδέλφεια. Καταγράφηκε χαλαζόπτωση μεγέθους καρυδιού. Η καταστροφική πλημμύρα συνέβη δύο ημέρες μετά την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή και μία βδομάδα μετά τις βουλευτικές εκλογές της 29ης Οκτωβρίου 1961. Οι περιοχές που επλήγησαν περισσότερο ήταν το Μπουρνάζι, τα Νέα Λιόσια, ο Ταύρος, το Θησείο, το Αιγάλεω, το Μοσχάτο, το Νέο Φάληρο, η Νίκαια και η περιοχή του Ρέντη. 

Η ανάλυση του χάρτη 5-11-1961/18:00 από τον πρώην Διευθυντή της ΕΜΥ  Γ. Μονόπωλη 

Όπως προκύπτει από την ανάλυση του πρωτότυπου χάρτη επιφανείας της 18:00 UTC της 5ης Νοεμβρίου 1961 δημιουργήθηκε ένα βαθύ βαρομετρικό χαμηλό στη  Νότια Ιταλία με έντονη μετωπική δραστηριότητα.

Το σύστημα κινήθηκε αργά και για πολύ μεγάλο διάστημα επηρέασε όλο το Λεκανοπέδιο με πολύ έντονα φαινόμενα. Ήταν ένα σύστημα ανάλογο με αυτό που επηρέασε την Μάνδρα πριν 5 χρόνια στις 15 Νοεμβρίου 2017. Τα καιρικά φαινόμενα ήταν εξαιρετικά έντονα και προκάλεσαν ανυπολόγιστες καταστροφές που θα μπορούσαν να συγκριθούν χωρίς υπερβολή με αυτές ενός τυφώνα.

Τότε ήταν Κυριακή, περίπου 11:30 το βράδυ της 5ης Νοεμβρίου, όταν στην πρωτεύουσα ξεκίνησε να βρέχει. Οι περισσότεροι Αθηναίοι βρίσκονταν εκείνη την ώρα στα σπίτια τους, έχοντας επιστρέψει από τις απογευματινές τους βόλτες. Κανείς δεν είχε προετοιμαστεί γι’ αυτό που επρόκειτο να συμβεί. Σε λίγα μόλις λεπτά το ψιλόβροχο μετατράπηκε σε σφοδρή καταιγίδα που έπληξε την Αθήνα για τουλάχιστον τρεις ώρες και αργότερα σε ισχυρή θύελλα συνοδευόμενη από χαλάζι.

Η ανάλυση του χάρτη 6-11-1961/06:00 από τον πρώην Διευθυντή της ΕΜΥ  K. Ανδρεάκο 

Υπήρξαν τρεις με τέσσερις ώρες ασταμάτητης νεροποντής που μετέτρεψαν την Αθήνα σε μια απέραντη λιμνοθάλασσα. Τα ποτάμια της πόλης ξεχείλισαν και τεράστιοι όγκοι νερού από τον Κηφισό και τον Ιλισσό ξεχύθηκαν με ορμή στις δυτικές και βορειοδυτικές χαμηλές περιοχές. Το σύστημα αυτό ακόμη και μέχρι το μεσημέρι της 6ης Νοεμβρίου 1961 (πάνω χάρτης) παρέμεινε δυτικά και μόνο το ψυχρό του μέτωπο κινήθηκε ανατολικά και μπήκε μέσα στο Αιγαίο , αφού είχε προκαλέσει ανυπολόγιστες καταστροφές στην Αθήνα .

Χάρτες σύγχρονης Reanalysis με επιφάνεια θερμοκρασία στα 850 και στην επόμενη με τα εκτιμώμενα ύψη υετού.

300 άτομα τραυματίστηκαν και 3.000 άνθρωποι έμειναν άστεγοι, καθώς πλημμύρισαν περισσότερα από 4.000 σπίτια. Οι έντονες και ακατάπαυστες βροχές οδήγησαν στην υπερχείλιση του Κηφισού. Χείμαρροι νερού που προέρχονταν από την Πάρνηθα έπιασαν τον κόσμο κυριολεκτικά στον ύπνο, αφού η πανίσχυρη νεροποντή ξέσπασε στις 11:30 το βράδυ και μέσα σε μια ώρα μετατράπηκε σε θύελλα που ισοπέδωσε τα πάντα στο πέρασμά της. Το νερό έφτασε σε ύψος τα δύο μέτρα στην Πειραιώς, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της πρωτεύουσας είχε μετατραπεί σε λιμνοθάλασσα.

Οι περιοχές που επλήγησαν περισσότερο ήταν το Μπουρνάζι, τα Νέα Λιόσια, ο Ταύρος, το Θησείο, το Αιγάλεω, το Μοσχάτο, το Νέο Φάληρο, η Νίκαια και η περιοχή του Ρέντη. Το νερό κατέστρεψε ολοσχερώς εκατοντάδες χαμόσπιτα και μπήκε στα περισσότερα υπόγεια και ισόγεια κτίσματα που παρέμειναν στη θέση τους. Στην Πειραιώς μάλιστα το ύψος του νερού έφθασε ακόμη και τα δύο μέτρα και προκάλεσε την καταστροφή μιας γέφυρας.