Η έντονη κακοκαιρία που επικράτησε στο διάστημα από 13 έως 17 Φεβρουαρίου 2021, είχε ως κύριο χαρακτηριστικό το γεγονός ότι σημειώθηκαν χιονοπτώσεις στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Με εξαίρεση τα νησιά του Ιονίου και τα δυτικά παράλια, όπου τα χιόνια δεν ήταν πολλά , στα υπόλοιπα χιόνισε με μεγάλες εντάσεις , όπου το χιόνι παρέμεινε ακόμα και σε παραθαλάσσιες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδος, στα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη. Σύμφωνα με τα δεδομένα των μετεωρολογικών σταθμών της ΕΜΥ χιόνισε και στις Κυκλάδες (Μύκονος), στα παράλια της Κρήτης (Ηράκλειο, Σούδα) και στα Δωδεκάνησα (Κως), περιοχές όπου χιονίζει σπάνια. Τρεις ανθρώπινες ζωές χάθηκαν (2 στην Εύβοια και 1 στην Κρήτη), ενώ παράλληλα, σε συνδυασμό με τους θυελλώδεις ανέμους και τις χαμηλές θερμοκρασίες, πολλά προβλήματα προκλήθηκαν κυρίως στην Αττική, τη Βοιωτία και την Εύβοια στο οδικό δίκτυο και στα δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτροδότησης.

Ιδιαίτερα στην Αττική, τα πυκνά χιόνια που έπεσαν στις 15 και 16 Φεβρουαρίου κάλυψαν όλο το λεκανοπέδιο (το κέντρο της Αθήνας , ακόμη και τις νότιες παραθαλάσσιες περιοχές) ενώ το χιονοσκεπές έδαφος παρέμεινε κατά τόπους στις γύρω ημιορεινές και ορεινές περιοχές και τις επόμενες 3-4 ημέρες.

Το χιονοσκεπές έδαφος στις 19 Φεβρουαρίου 2021 από τον δορυφόρο Sentinel-2 

Στους πίνακες που ακολουθούν παρατίθενται τα δεδομένα των σταθμών της Αττικής (4 στελεχωμένοι με προσωπικό και 5 αυτόματοι) καθώς και του σταθμού της Τανάγρας, ο οποίος, αν και ανήκει στη Βοιωτία, βρίσκεται κοντά στα όρια του λεκανοπεδίου. Στους αυτόματους σταθμούς, επειδή δεν καταγράφονται φαινόμενα,  δίνονται μόνο δεδομένα θερμοκρασίας.

Όπως προκύπτει από τα δεδομένα των σταθμών, η χιονόπτωση είχε τη μεγαλύτερη διάρκεια στις βόρειες και δυτικές περιοχές, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές η διάρκεια ήταν μικρότερη. Συγκεκριμένα χιόνισε συνολικά για 40 ώρες στην Ελευσίνα, 35 στο Τατόι και 42 ώρες στην Τανάγρα/Βοιωτία, ενώ στο Ελληνικό για 23 ώρες και για 26 ώρες στα Σπάτα. Στις 15/2 χιόνισε κατά διαστήματα (αρχικά τις πρωινές ώρες και εκ νέου από τις βραδινές),  ενώ στις 16/2 το φαινόμενο (χιόνι) καταγράφηκε στο μεγαλύτερο μέρος της ημέρας. Για λίγες ώρες συνεχίστηκε η χιονόπτωση στις 17/2.

Χαμηλές θερμοκρασίες σημειώθηκαν το τριήμερο 15-17/2. Στις 15/2 σημειώθηκε μερικός παγετός (ελάχιστη θερμοκρασία < 0°C) στις ανατολικές, βόρειες και δυτικές περιοχές (σταθμοί Τανάγρα, Τατόι, Κοτρώνι, Ελευσίνα). Στις 16/2 ) ολικός παγετός (θερμοκρασία < 0°C όλο το 24ωρο) σημειώθηκε στους σταθμούς Κοτρώνι και Τατόι (ΒΑ Αττική), και στους υπόλοιπους  σημειώθηκε μερικός παγετός. Στο σταθμό της Ραφήνας μόνο η θερμοκρασία ήταν θετική, αλλά δεν ξεπέρασε τους 4 °C. Στις 17/2 η θερμοκρασία σημείωσε σταδιακή άνοδο.

Το φετινό χειμώνα (μέχρι τώρα) σημαντικές χιονοπτώσεις είχαν σημειωθεί σε πολλές περιοχές  της χώρας και στο διάστημα 14-18 Ιανουαρίου. Χιόνια έπεσαν και στην Αττική, τοπικά στις βόρειες περιοχές (σταθμοί Τανάγρα, Τατόι), με σύντομη όμως διάρκεια και επιπτώσεις περιορισμένης έκτασης. Οι πρόσφατες χιονοπτώσεις ήταν περισσότερο έντονες, επηρέασαν όλο το λεκανοπέδιο, είχαν μεγαλύτερη διάρκεια και πολύ σημαντικές επιπτώσεις.

Παρόλα αυτά πρέπει να τονίσουμε την ευεργετική επίδραση των χιονοπτώσεων στο περιβάλλον με τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα, λόγω του φαινομένου της αργής τήξης του χιονιού και διείσδυσης του νερού στους υπόγειους υδροφορείς. Συνεπώς, τα δύο αυτά επεισόδια χιονόπτωσης του φετινού χειμώνα συνεισφέρουν σημαντικά στην αύξηση των υδατικών αποθεμάτων, παράλληλα δε μειώνουν και τις αποκλίσεις των τιμών των σχετικών παραμέτρων (χιονιού-θερμοκρασίας) από τις αντίστοιχες κλιματικές τιμές.

ΚΛΙΜΑΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ 

Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζονται για τους σταθμούς της Αττικής και της Τανάγρας οι μέσες μηνιαίες τιμές των ημερών χιονιού (για τους μήνες που χιονίζει) της τελευταίας 20ετιας. 
Από τα στοιχεία προκύπτουν λίγο μεγαλύτερες τιμές το Φεβρουάριο σε σχέση με τον Ιανουάριο. Το Δεκέμβριο χιονίζει λιγότερες ημέρες και ακόμα λιγότερο το Μάρτιο. Το μήνα Νοέμβριο χιόνισε στο Τατόι το Νοέμβριο 2004, 1 ημέρα μόνο στην 20ετια. Από πλευράς γεωγραφικής κατανομής, ο μεγαλύτερος αριθμός ημερών χιονιού ανά μήνα παρατηρείται στις βόρειες περιοχές του λεκανοπεδίου, ενώ ο μικρότερος στις αντίστοιχες νότιες.

Στο διάγραμμα που ακολουθεί φαίνονται οι μέσες ετήσιες τιμές του αριθμού ημερών χιονιού των παραπάνω σταθμών για δύο περιόδους:  (α). από την αρχή λειτουργίας του κάθε σταθμού (1955-1958, Σπάτα από το 1974) έως το 2001 (μπλε) και (β) . της τελευταίας εικοσαετίας (2002-2021) (κόκκινο) .

Οι μέσες τιμές της 20ετιας είναι πολύ κοντά στις κλιματικές της προηγούμενης περιόδου για την Τανάγρα, το Τατόι και την Ελευσίνα. Στα Σπάτα η απόκλιση (θετική) είναι μεγαλύτερη, όμως στην περίοδο 1995-2002ο σταθμός υπολειτούργησε λόγω μεταφοράς του αεροδρομίου και υπάρχουν ελλείψεις δεδομένων. Επίσης στο Ελληνικό την περίοδο 2013-2014 υπάρχουν ελλείψεις δεδομένων και η λειτουργία του σταθμού άλλαξε (έγινε ημιαυτόματος) και πιθανόν η διαφορά των τιμών να οφείλεται στο λόγο αυτό.

Τα επόμενα διαγράμματα ( α και β ) απεικονίζουν τις ετήσιες τιμές ημερών χιονιού για την 20ετια 2002-2021. Από το διάγραμμα (α) που αναφέρεται γενικά στις βόρειες και ανατολικές περιοχές (όπου το φαινόμενο της χιονόπτωσης είναι αξιοσημείωτο), φαίνεται μια πτωτική τάση για τις ημέρες χιονιού σε δύο διακριτές περιόδους (2003-2009 και 2015-2020).

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ 20ΕΤΙΑΣ 

Από τα στοιχεία των σταθμών της 20ετιας προκύπτει ότι οι μεγαλύτερες τιμές διαδοχικών ημερών χιονιού συμπίπτουν με περιπτώσεις έντονων χιονοπτώσεων στην Αττική. Τέλος, τα σημαντικότερα επεισόδια χιονόπτωσης με τις αντίστοιχες ημερομηνίες είναι:

Το άρθρο εκπονήθηκε από την Τμηματάρχη Υδρολογίας κ. Άρτεμη Παπαπέτρου και τον Διευθυντή Κλιματολογίας της ΕΜΥ κ. Νικόλαο   Καραταράκη, με την συμβολή  των ΔΕ/ΜΕΤ Καλλιόπης Βαρβατέ και Γιώργου  Καλογερά.
Η  κακοκαιρία θα αποτελέσει άμεσο αντικείμενο περαιτέρω μελέτης για όλο τον Ελληνικό χώρο από το προσωπικό της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας.