Παιχνίδια του ήλιου και των ανέμων σε καταιγιδοφόρα και φακοειδή νέφη
Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές για τις απίστευτης ομορφιάς εικόνες που καταγράφουν επαγγελματίες αλλά και ερασιτέχνες μετεωρολόγοι . Οι εικόνες μπορεί να κάνουν τη φαντασία κάποιων να... "οργιάζει", ωστόσο η εξήγησή τους είναι απόλυτα φυσική και επιστημονική. Τα περίεργα σύννεφα που πολλές φορές θυμίζουν... UFO είναι στην ουσία τα φακοειδή νέφη (lenticular clouds). To φακοειδές σύννεφο είναι ένα στατικό με σχήμα φακού νέφος που σχηματίζεται συνήθως σε μεγάλο ύψος, συνήθως ευθυγραμμισμένο κάθετα στην κατεύθυνση του ανέμου. Χωρίζεται σε κατηγορίες ανάλογα με το ύψος σε φακοειδείς στάσιμους υψισωρείτες (ACSL), φακοειδείς στάσιμους στρωματοσωρείτες (SCSL) και φακοειδείς στάσιμους θύσανους(CCSL).H περίπτωση που εξετάζουμε σήμερα δεν αφορά τα φακοειδή νέφη , αλλά τα καταιγιδοφόρα νέφη , μέσα στα οποία πολλές φορές μπορούν να δημιουργηθούν ανάλογοι"φακοειδείς" σχηματισμοί . Αυτό συνήθως συμβαίνει κατά την διάρκεια εξασθένησης μια καταιγίδας κάτω απο ειδικές συνθήκες ( παρουσιάζονται παρακάτω τα στάδια ανάπτυξης και διάλυσης μιας καταιγίδας)
Τα φακοειδή νέφη κατά κανόνα εμφανίζονται όταν σταθερός υγρός αέρας περνάει πάνω από ένα βουνό ή οροσειρά, μια σειρά από στάσιμα κύματα μπορεί να δημιουργηθούν στη μεριά του κατωφερή αέρα. Εάν η θερμοκρασία στην κορυφή των κυμάτων πέσει κοντά ή κάτω από την θερμοκρασία δρόσου, η υγρασία του αέρα συμπυκνώνεται και δημιουργούνται φακοειδή σύννεφα. Καθώς ο αέρας κινείται ξανά μέσα στο κύμα, το σύννεφο εξατμίζεται. Κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες μια μακριά σειρά μπορεί να σχηματιστεί στις κορυφές συνεχομένων κυμάτων δημιουργώντας ένα σχηματισμό γνωστό ως σύννεφο-κύμα (wave cloud). Αυτό τo σύστημα δημιουργεί έντονη κάθετη κίνηση αέρα και έτσι αρκετό νερό μπορεί να συμπυκνωθεί και να σχηματιστεί υετός. Κάποιες φορές παρατηρείται ιριδισμός στις άκρες του σύννεφου.
Όλα τα παραπάνω διακρίνονται στην παρακάτω φωτογραφία που έχει μόνο λιγα δευτερόλεπτα διαφορά απο την αρχική φωτογραφία που έχουμε στο άρθρο . Ο ιριδισμός εμφανίζεται δεξιά του ημικυκλικού σχηματισμού ενός SC (πάνω αριστερά μέρος της φωτογραφίας ) του οποίου ένα τμήμα "αναγκάστηκε" να ανέλθει σε μεγαλύτερο ύψος , ρίχνοντας τη σκιά του στο κατώτερο νέφος , εκεί που αρχίζει ο ιριδισμός. Παράλληλα διακρίνεται και ο αντίστοιχος κυματισμός στο κάτω μέρος της φωτογραφίας, για τον οποίο αναφερθήκαμε παραπάνω.
Σήμερα η περίπτωση ήταν σύνθετη , ενω για τα "καθαρά " φακοειδή νέφη σας πληροφορώ ότι οι πιλότοι μηχανοκίνητων αεροσκαφών τείνουν να αποφεύγουν αυτά τα σύννεφα αυτά -όπως τα καταιγιδοφόρα- εξαιτίας των αναταράξεων που τα συνοδεύουν. Όμως οι πιλότοι ανεμόπτερων τα ψάχνουν ενεργά, διότι είναι εύκολο να εντοπιστεί η μάζα του θερμού αέρα από τον προσανατολισμό του σύννεφου.
Σήμερα Δευτέρα 13/5/2019 από την χώρα μας και ειδικότερα πάνω από την Αττική πέρασε η ουρά του μετώπου, όπως φαίνεται στη Δορυφορική φωτογραφία της ΕΜΥ στις 7 το πρωί τοπική ώρα .
Οι άνεμοι στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, η ύπαρξη καταιγιδοφόρου νέφους -το οποίο όμως βρισκόταν στο επίπεδο της διάλυσης (βλ. προηγούμενη εικόνα ) - καθώς και η θέση του ήλιου που "ξεμυτούσε" εκείνη την ώρα από τον Υμηττό μας έδωσαν αυτή την καταπληκτική φωτογραφία .
Κλείνω δίνοντας προσωπικά τα συγχαρητήριά μου στον φωτογράφο (και γιό μου ) Νικόλα Κολυδά !