Τη ραχοκοκαλιά κάθε μετεωρολογικής υπηρεσίας απαρτίζει το δίκτυο των μετεωρολογικών σταθμών και των συστημάτων  παρατήρησης. Οι μετεωρολογικοί σταθμοί επιφανείας εξοπλίζονται με ολοένα και πιο σύγχρονα όργανα ενώ παράλληλα τοποθετούνται και αυτόματοι μετεωρολογικοί σταθμοί ιδιαίτερα σε σημεία του πλανήτη όπου είναι δύσκολη η συνεχής παρουσία του ανθρώπου. Στο σημερινό άρθρο θα επικεντρωθούμε στην μετεωρολογική παρατήρηση από τα πλοία καθώς εδώ και πολλές δεκαετίες, λειτουργούν μετ/κοί σταθμοί σε πλοία, στα πλαίσια του προγράμματος Εθελοντικής Παρατήρησης (VOS) του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO) που σήμερα αριθμούν Παγκοσμίως περίπου τους 2100.

Η ΕΜΥ συμμετέχει στο πρόγραμμα VOS και έχει εγκατεστημένους μετεωρολογικούς σταθμούς σε πλοία. Αναγνωρίζει και υπολογίζει σημαντικά στη συνεισφορά των Αξ/κών γέφυρας,  καθώς με τις γνώσεις που έχουν και με την βοήθεια των οργάνων που εγκαθιστούμε στα πλοία,  μπορούν να καταγράφουν τις καιρικές συνθήκες στα απομακρυσμένα σημεία του πλανήτη που ταξιδεύουν.

Μια σωστή παρατήρηση απο ένα πλοίο που ταξιδεύει θα βοηθήσει πάρα πολύ τον μετεωρολόγο βάρδιας, όταν ο καπετάνιος του πλοίου απο τη μέση του πελάγους, μεταδώσει αυτήν την πληροφορία στην ΕΜΥ . Ο μετεωρολόγος θα μπορέσει να αναλύσει σωστά τον συνοπτικό  χάρτη,  θα καταλάβει πόσο ενισχύεται το χαμηλό και πολλές φορές αυτή έστω και μοναδική παρατήρηση θα τον βοηθήσει σημαντικά στην πρόγνωση του καιρού και θαλασσών. 

Ο παραπάνω χάρτης απεικονίζει πραγματική κατάσταση, που την ζήσαμε την Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου 2018, όταν άρχισε να δημιουργείται το ισχυρό σύστημα στη Μεσόγειο. Το πλοίο στη μέση του πελάγους μας πληροφορεί αρχικά για γεμάτα 7 μπ (33knots) όταν λίγο νοτιότερα του αναπτύσσεται και εντείνεται το χαμηλό. 

Ο έμπειρος μετεωρολόγος βάρδιας της ΕΜΥ με την βοήθεια αυτής της παρατήρησης , αναλύει καλύτερα και ακριβέστερα τον χάρτη και υπολογίζει  το κέντρο του χαμηλού στα 1004mb,  με τάση πτώσεως 1.7 mb/3h,  όπως καταγράφεται στην συνοπτική παρατήρηση. 

Την επόμενη ημέρα,  η πρωινή βάρδια στην ΕΜΥ από το ίδιο πλοίο- που έχει κινηθεί ανατολικότερα-  λαμβάνει την πληροφορία οτι η ατμοσφαιρική πίσεη από τα 1010mb που ήταν το προηγούμενο απόγευμα , έχει πέσει στα 1001 mb ( αυτό οφείλεται στην βάθυνση του χαμηλού) . Παράλληλα απο το πλοίο καταγράφεται ένταση ανέμου 49 knots δηλαδή ένταση ανέμου 10 μποφώρ.

Κατά την διάρκεια αυτής της κακοκαιρίας υπήρχαν πολλά πλοία που μας βοήθησαν να προβλέψουμε με ακρίβεια την κίνηση του συστήματος , καθώς όλες αυτές οι παρατηρήσεις που μας έστελναν , τροφοδοτούσαν τα μοντέλα πρόγνωσης της ΕΜΥ και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την περαιτέρω βελτίωση των προγνώσεών μας.

Μια πληρέστερη ανάλυση της πρόσφατης κακοκαιρίας θα έχετε σε λίγες ημέρες από την Επιστημονική Επιτροπή και το λοιπό  Ερευνητικό Προσωπικό της ΕΜΥ, που ερευνά το φαινόμενο,  ενώ εγω προσωπικά θέλω να πιστεύω ότι έστω και με αυτο το απλοικό παράδειγμα κατάφερα να σας μεταφέρω την αξία που δίνουμε ακόμη σε μια παρατήρηση, έστω και από τη... "μέση του πουθενά".

Ευχόμαστε καλά ταξίδια και καλές θάλασσες σε όλους τους ναυτικούς μας και τους ευχαριστούμε για την βοήθεια.